نشست علمی «نظریه توسعه و فرهنگ؛ نقد رویکردهای عامه‌پسندانه به خلقیات ایرانی» در دانشکده ادبیات و علوم انسانی برگزار شد.
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران دانشگاه فردوسی مشهد، نشست علمی «نظریه توسعه و فرهنگ؛ نقد رویکردهای عامه‌پسندانه به خلقیات ایرانی» به همت گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی و پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در روز سه شنبه 14 آذر در محل تالار رجایی دانشکده ادبیات و علوم انسانی برگزار شد.
در این نشست دکتر آرمین امیر، پژوهشگر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، مقصود از توسعه را بهبود اقتصادی پایدار و مراد از نظریه های توسعه و فرهنگ را آن دسته از نظریاتی دانست که در دستیابی به توسعه، اولویت را به فرهنگ می‌دهند به عبارت دیگر علت العلل توسعه یافتگی یک جامعه را فرهنگ آن جامعه قلمداد می‌کنند.
دکتر امیر در ادامه به توضیح آرا و نظریات محمدعلی جمال زاده (درکتاب خلقیات ما ایرانیان)، علی محمد ایزدی (درکتاب چرا عقب مانده ایم)، حسن نراقی (در کتاب جامعه شناسی خودمانی)، و آثار دکتر سریع القلم، و دکتر مقصود فراستخواه پرداخت و گفت: به عقیده این افراد فرهنگ و خلقیات ایرانیان سبب عقب ماندگی و عدم توسعه پایدار شده است. وی ضمن رد این ایده، عنوان کرد: منطق و روش شناسی این آثار به این گونه است که وضعیت ساختاری جامعه ایران را در برهه های مختلف تاریخی (مثل موقعیت سوق الجیشی، دارا بودن منابع نفتی، میزان سواد، و ..) شبیه بسیاری از کشورهای توسعه یافته ارزیابی کرده اند و به همین خاطر این عوامل را بعنوان موانع توسعه در نظر نگرفتند. در عوض در این نظریات ظاهرا آنچه ثابت است فرهنگ ما ایرانیان است.
وی ادامه داد: اینکه فرهنگ یک جامعه را در طول تاریخ یکسان بشماریم در واقع شیئی کردن (reification ) فرهنگ و تبدیل آن از بخش نرم جامعه به بخش سخت آن است.
سپس دکتر امیر مثالهایی از عدم تقارن زمانی تغییرات فرهنگی و توسعه ای کشورهای مختلف زد و اذعان داشت در بعضی شرایط تغییراتی در خلقیات و فرهنگ مردم یک جامعه رخ داده اما تغییری در وضعیت توسعه آن کشورها روی نداده است و بالعکس در بعضی شرایط، کشورهایی با رشد و توسعه چشمگیر مواجه شدند اما فرهنگ در آن برهه دچار تغییر نشده بود.
دکتر امیر همچنین اظهار کرد : باید علت العلل عدم توسعه یافتگی را در جایی غیر از فرهنگ جستجو نمود. و پشت چنین پنداشتی، نظریات و مستندات قوی وجود ندارد.
باشگاه خبرنگاران دانشگاه فردوسی مشهد : فاطمه کمیلی
