مدرس دانشگاه تهران اظهار کرد: اپرای عروسکی دارای نکات منحصر به فرد و جالب و یک تلاش عملی و کام یافته برای رسیدن به یک اپرای ملی است؛ که علاوه بر موضوع، ساختار آن نیز تغییر کرده است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران دانشگاه فردوسی مشهد، دومین نشست از سلسله نشستهای اپرا، هنر هنرها در سنت موسیقایی غرب، با حضور سپهر سراجی به همت کانون موسیقی دانشگاه فردوسی در تاریخ ۱۴ آبان ماه ۱۳۹۹ برگزار شد.
سپهر سراجی گفت: اپرای عروسکی دارای آواز ایرانی است و به لحاظ ساختاری چیزی جدید میان تعزیه و اپرای غربی است. همچنین تنها تفاوت اپرای زنده و عروسکی در این است که در اپرای عروسکی، عروسک به جای بازیگر بازی می کند.
وی در خصوص تاریخچه اپرا در ایران بیان کرد: اپرا در ایران مانند بقیه گونههای سنت کلاسیک اروپا پدید آمده است. در زمان ناصرالدین شاه به طور نظاممند با اپرا آشنا شدیم. زمانی که ناصرالدین شاه در کشورهای اروپایی گشت و گذار میکرد، به اپرا علاقهمند شد و به محض ورود به ایران شروع به ساختن تالارهایی کرد.
وی ادامه داد: وقتی مردم جامعه سنتی ایران متوجه شدند که قرار است سالن اپرا ساخته شود، به شدت مخالفت کردند. خانه اپرا تبدیل به تکیه دولت و به گونهای تعزیه مبدل شد که به اپرا نزدیک بود. در این دوره تلاش برای ساخت سالن اپرا، تلاشی عقیم بود.
سرپرست گروه موسیقی بوم درخصوص اپرا در دوران پهلوی افزود: در دوران رضاخان درهای تکیه دولت و تعزیه خانهها را بستند. در دوره دوم پهلوی، زمانی تصمیم گرفتند نهادهای موسیقایی دولتی غربی بازگشایی شود که همه در تالار وحدت بود. همچنین به ساختن هنرستانهایی پرداختند که به جذب تکنسین و نوازنده و خواننده میپرداخت.
سپهر سراجی درباره وضعیت اپرا پس از انقلاب اسلامی تصریح کرد: بعد از انقلاب اسلامی، موسیقی و هنر ایران متفاوت شد. دیگر خبری از اپراهای قدیم به طور مداوم نبود و می توان از تنها حرکت زنده در اپرای ایران، از اپرای عروسکی نام برد. در دهههای ۸۰ و ۹۰ اتفاقاتی افتاد که یکی از آنها بازخوانی بود. همچنین اجراهای کنسرتی نیز داشتیم ولی نمایشی نبود.
این مدرس دانشگاه تهران در مورد اپرا در جهان گفت: اپرا مجموعهای از هنرهای گوناگون است. نکته جالب این است که تا سال ۱۳۵۰ اپراخوان زن وجود نداشته و مردهایی می خواندند که صدای زنانه داشته باشند. اپرا تا ۲۵۰ سال یک هنر مردانه بود.
وی خاطرنشان کرد: اپرایی که ما امروز میشناسیم، اپرایی است که ریچارد واگنر به دست آورد. مبنای زبان اپرا، به دلیل آهنگین بودن، ایتالیایی است و بعدها به زبانهای دیگر هم به وجود آمد.
خبرنگار باشگاه خبرنگاران دانشگاه فردوسی مشهد: شهرزاد شیرازی