به گزارش باشگاه خبرنگاران دانشگاه فردوسی مشهد؛ کرسی آزاد اندیشی با موضوع "احیای ریشه‌های انقلاب در علوم انسانی" با سخنرانی حسن رحیم‌پور ازغدی، به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، در روز چهارشنبه 17 بهمن ماه 1397 در تالار شریعتی دانشکده ادبیات و علوم انسانی برگزار شد.
در این مراسم رحیم پور ازغدی، با اشاره به این موضوع که بیان نسبت علوم انسانی با انقلاب اسلامی امری ضروری است، اظهار کرد: طبیعی است که یک انقلاب که مخاطب و موضوع آن انسان اجتماعی و اجتماع انسانی است، توضیح دهد از چه زاویه‌ای به انسان در ساحت فردی و جمعی می‌نگرد و با چه هدفی با این انسان وارد تعامل می‌شود. انقلاب انسانی بدون توصیف‌ها و توصیه‌های درست در علوم انسانی امکان پذیر نیست.
وی در همین راستا، جریان انسان‌شناسی دینی و معرفتی در ایران را دارای بهترین عملکرد نسبت به کشورهای دیگر دانست و در عین حال از عواملی که سبب ایجاد مشکل برای اسلامی کردن علوم در ایران شده است سخن گفت. وی در این خصوص عنوان کرد: ما نمی‌گوییم تمام گزاره‌های علمی بی دینی است، آزمایشها سکولار و غیرسکولار دارد، مناسبات همینطور، بلکه صحبت سر مبانی انسان‌شناسی است، مبانی انسان‌شناسی ما نه جامع است و نه مانع. انسان لایه‌های بسیار و پیچیده‌ای دارد که خیلی از آنها ناشناخته است؛ باید اجازه داد نگاه دینی هم وارد شود نباید بگوییم هرچه مادی نیست علمی نیست. منابع علوم انسانی ناقص است. البته بعضی چیزها را هم به عنوان منبع پذیرفته ایم که علمی بودنش اثبات نشده و کاملا ایدئولوژیک هستند مثل ادعاهای مارکسیست‌ها یا لیبرالیست‌ها. آنها خودشان هم با هم اختلاف دارند و آنچه می‌گویند نه با عقل و نه تجربه اثبات نشده است. پس چگونه است که راه را بر دین میبندیم.
رحیم پور ازغدی تصریح کرد: انسان موجودی پیچیده است که فقط بعد مادی ندارد پس برای شناخت او نباید تنها به روش تجربی اکتفا کرد. بلکه باید از روشهای عقلی و شهودی نیز استفاده شود.
وی گره خوردن علم و صنف با یکدیگر و نگاه کردن به علم به عنوان یک کاسبی و حرفه، و همچنین ملاحظات سیاسی که جرات تولید علم را از فرد می‌گیرد از دیگر مشکلات نظریه پردازی آکادمیک در ایران و اسلامی کردن علوم دانست.
رحیم‌پور ازغدی در خصوص نحوه پیاده سازی علوم انسانی اسلامی گفت: در اسلامی کردن علوم، همان عقل و تجربه و همان اختلاف نظرهایی که طی سالها منجر به رشد علوم مختلف شده است وجود دارد اما نه ذیل محکمات مثلا مارکسیستی یا ایدئولوژی لیبرالیسم، بلکه در یک مسیر معنوی و در چارچوب اسلام. باید بدانیم موضوع ما انسانی است ابدی نه موجودی که قرار است 60 یا 70 سال عمر کند. باید پروژه ای برای او بنویسیم که برای ابدیتش مفید باشد.
وی در پایان بر لزوم توجه به برخی مغالطات در حوزه تعیین مرزهای علوم دینی و غیردینی، تاکید کرد و گفت: ما در علوم مختلف با سه مقوله سوال، روش و جواب، مواجه هستیم. برخی می‌گویند همه اینها در همه جا یکی است مثلا زمین گرد است یا نیست و دیگر دینی و غیردینی ندارد. اما اینطور نیست. این استدلالها سرشار از مغالطه است.
وی ضمن توضیح این مغالطات افزود: سوال، روش و جواب هر سه نیاز به مبانی دینی هم دارند، سوالی که پیش فرض آن غلط است مثلا بر چندخدایی تکیه دارد، پاسخ درست هم ندارد. همچنین هر روشی باید متناسب با سوال باشد و سوالی که معقول است با روش تجربی محض پاسخ داده نمی‌شود. جواب هم نیاز به توجه به محسوس و معقول در کنار هم دارد. 

خبرنگار باشگاه خبرنگاران دانشگاه فردوسی مشهد: جمیلی

عکاس: فاطمه مشار زاده

برای مشاهده سایر تصاویر اینجا کلیک کنید

{jcomments on}